Na današnji dan 7. oktobar

Na današnji dan 7. oktobra 1849. umro je američki pisac Edgar Alan Po (Allan Poe). Za života gotovo nepoznat, postao je jedan od najuticajnijih pesnika kada su vrednost njegovog dela otkrili francuski pesnici Bodler (Baudelaire), Malarme (Mallarme) i Valeri (Valery). U spisu “Filozofija kompozicije” analizirao je nastanak svoje najčuvenije poeme “Gavran”. Njegove kratke pripovetke smatraju se pretečom detektivskih romana.

1571 – Španska i mletačka mornarica potukle su kod Lepanta u jugozapadnoj Grčkoj tursku flotu. U najvećoj pomorskoj bici posle bitke kod Akcijuma 31. p.n.e. poginulo je oko 25.000 turskih vojnika i potopljeno 80 turskih brodova. To je bila i poslednja velika bitka sa brodovima na vesla.

1806 – Ralf Vedživud (Ralph Wedgewood) je u Londonu patentirao indigo.

1813 – Padom Beograda u turske ruke ugušen je Prvi srpski ustanak i Turci su uspostavili upravni aparat i organizaciju kakva je postojala pre izbijanja ustanka 1804.

1885 – Rođen je danski atomski fizičar Nils Henrik David Bor (Niels, Bohr), dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1922. za istraživanja strukture atoma, jedan od osnivača atomske fizike.

1908 – Nakon oslobadjanja od turske vlasti Krit se ujedinio sa Grčkom. Grčka je 1912. anektirala to ostrvo, a Londonskim ugovorom 1913. aneksija je međunarodno priznata.

1914 – Rođen je Mihailo Lalić, jedan od najistaknutijih jugoslovenskih autora ratne proze (“Hajka”, “Lelejska gora”, “Svadba”, “Zlo proljeće”).

1919 – Osnovana je holandska avionska kompanija KLM, najstariji postojeći avio prevoznik u svetu.

1931 – Rođen je južnoafrički nadbiskup Dezmond Tutu (Desmond), borac protiv aparthejda, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1984, prvi crnac nadbiskup u Južnoj Africi.

1940 – Nemačka je u Drugom svetskom ratu okupirala Rumuniju i preuzela kontrolu nad njenim naftnim izvorima.

1949 – Na području sovjetske okupacione zone proglašena je Nemačka Demokratska Republika (Istočna Nemačka) sa predsednikom Vilhelmom Pikom (Wilhelm Pieck) i premijerom Otom Grotevolom (Otto Grotewohl). Dve nemačke države (Istočna i Zapadna) ponovo su se ujedinile 3. oktobra 1990.

1959 – Umro je američki operski pevač i filmski glumac italijanskog porekla Mario Lanca (Lanza).

1959 – Sovjetski vasionski brod “Luna 3” je prvi fotografisao tamnu stranu Meseca.

1981 – Potpredsednik Egipta Hosni Mubarak postao je šef države nakon ubistva Anvara el Sadata (Anwar) 6. oktobra.

1985 – Palestinski gerilci oteli su u Mediteranu italijanski putnički brod “Akile Lauro” sa oko 440 ljudi i zapretili da će ga eksplozijom uništiti ukoliko Izrael ne oslobodi iz zatvora 50 Palestinaca.

1992 – Savet bezbednosti UN usvojio je rezoluciju o formiranju medjunarodne komisije eksperata za ispitivanje ratnih zločina na prostoru bivše Jugoslavije i izrazio zabrinutost zbog informacija o masovnom ubijanju i sprovodjenju etničkog čisćenja.

1996 – Istražitelji Međunarodnog suda za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije izvadili su iz masovne grobnice u Ovčari kraj Vukovara 200 tela.

1997 – Oko 30.000 muzičara, umetnika, radničkih lidera i političara iz celog sveta stiglo je u Boliviju na komemorativni skup povodom 30-godišnjice smrti Če Gevare (Che Guevara).

2000 – U Beogradu je konstituisana Skupština SR Jugoslavije; Vojislav Koštunica je položio predsedničku zakletvu. U narednim danima novi predsednik primio je mnogobrojne državnike, a Jugoslavija je, nakon desetogodišnje izolacije, otvorila proces pomirenja sa svetom.

2000 – Slovenački skijaš Davo Karničar postao je prvi čovek koji je uspeo da se na skijama spusti sa najviše planine na svetu, 8.848 metara visokog Maunt Everesta.

2001 – SAD i Velika Britanija su počele vazdušne napade na Avganistan zbog odbijanja avganistanskih vlasti da izruče Osamu bin Ladena. Američke vlasti optužile su Ladena za teroristički napad izvršen 11. septembra na Svetski trgovinski centar u Njujorku i zgradu Pentagona kada je poginulo nekoliko hiljada ljudi.

2003 – Holivudski glumac austrijskog porekla Arnold Švarceneger (Schwarzenegger) izabran je za guvernera Kalifornije (SAD).

2004 – Kralj Kambodže Norodom Sihanuk je abdicirao. Nedelju dana kasnije za novog kralja izabran je njegov sin Norodom Sihamoni.

2005 – Umro je Jovan Soldatović, jedan od najpoznatijih srpskih vajara. Autor je velikog broja vajarskih dela na javnim prostorima, među kojima se ističu monumentalni spomenici, biste znamenitih ličnosti i skulpture. Poznat je i po velikom broju skulptura srna, košuta, jelena, roda i konja u parkovima mnogih gradova na prostoru bivše Jugoslavije.

2006 – U Moskvi je ubijena novinarka ruskog dnevnika “Nova Gazeta” Ana Politkovska, poznata po oštrim kritikama politike Kremlja i rata u Čečeniji.

2009 – Umro je modni fotograf Irvin Pen (Penn) poznat po glamuroznim portretima manekenki. Pen je dugo radio za časopis Vog (Vogue) gde je stekao ugled zahvaljujući mirnim klasičnim kompozicijama.

2010 – Umrla je nekadašnja predsednica Saveznog izvršnog veća SFRJ Milka Planinc. Ona je bila jedina žena premijerka neke socijalističke države.

2011 – Umro je poslednji komunistički predsednik Albanije Ramiz Alija.

2018 – U Bosni i Hercegovini održani su opšti izbori na kojima su za nove članove Predsedništva BiH izabrani Šefik Džaferović, Željko Komšić i Milorad Dodik.

2022 – Nova vrsta insekta, slepi podzemni tvrdokrilac, otkrivena u jami u blizini Ljubovije, dobila ime “Duvalius djokovici” po teniseru Novaku Djokoviću.